Om maar meteen met de deur in huis te vallen: uit onderzoek blijkt dat de tevredenheid van partners over hun romantische relatie in de eerste drie jaar na de geboorte van een kind snel afneemt. Het treft 67% van alle paren – met een dramatische piek in het eerste levensjaar van het kind. Het geldt overigens niet alleen voor ouders bij wie de zwangerschap conflictueus was; ook paren bij wie het kind op het juiste moment kwam, worden op dezelfde manier getroffen.
Hoe valt dit te rijmen met de vreugde van het krijgen van een kind, met de kinderwens die veel stellen diep van binnen voelen en met het geluk dat ze ervaren als de kleine er eindelijk is? Beide realiteiten zijn waar: voor veel paren is het krijgen van een kind buitengewoon bevredigend en ze zijn van ganser harte van plan er alles aan te doen om dat kind een goed thuis te bieden. Aan de andere kant is het een feit dat het leven met een baby veel inspanning, volledig nieuwe, zeer emotionele ervaringen en veel veranderingen in de levens van de partners met zich meebrengt.
Uiteraard beïnvloedt de zwangerschap de zwangere vrouw en haar partner: ze beïnvloedt hun identiteit, verschuift rollen, confronteert beelden die beiden hebben over een kind en het leven ermee, en verandert vaak de levensomstandigheden heel concreet. Alles zal anders zijn, iedereen zal een beetje anders zijn. De binnen- en buitenwereld komt in beweging en hebben tijd en aandacht nodig om weer op het goede spoor te komen.
In dit artikel kijken we naar de gevolgen van het ouderschap op je relatie. En natuurlijk: hoe je jouw relatie door de ups en downs van de eerste jaren met jouw kind kunt loodsen en tot de 33% koppels kunt behoren die hun liefde behouden en misschien zelfs versterken.
Wij samen zonder kinderen
Het partnerschap vóór het eerste kind wordt meestal gekenmerkt door een paar jaar intensief samenzijn, elkaar leren kennen en een levendige seksualiteit. Jullie zijn verliefd! Er is veel om samen over te praten, je kunt er geen genoeg van krijgen om bij elkaar te zijn, elkaar aan te raken, de liefde te bedrijven. Op een gegeven moment wordt het duidelijk: we willen bij elkaar blijven. Je bent klaar om je aan deze persoon te binden en een positieve toekomst voor je te zien. Misschien gaan jullie samenwonen of trouwen – het wordt in ieder geval ‘serieus’. Verliefdheid wordt liefde. Je voelt: Deze persoon vindt mij echt leuk, bij hem of haar mag ik zijn wie ik ben. Jullie voelen je allebei emotioneel veilig. De band tussen jullie voelt stabiel en sterk.
Deze beschrijving is zeker vereenvoudigd, maar geldt zeker niet voor alle paren. Mensen, stellen en hun leefomstandigheden zijn uiteraard altijd verschillend. Daarnaast zijn er hetero- en homoseksuele ouders, lesbische ouders, niet-biologische ouders, samengestelde gezinnen etc. Hopelijk kun je dat wat ik jou wil aandragen vertalen naar jouw persoonlijke situatie.
Wij samen met kind
Een kind verandert een relatie met z’n tweeën in een relatie met z’n drieën. De manier waarop je je relatie hebt gestructureerd, werkt definitief niet meer. Er is iemand die veel tijd en veel ruimte nodig heeft. Een kind is afhankelijk en kwetsbaar, heeft veel zorg en energie nodig en staat ineens in het middelpunt van de belangstelling. Een baby krijgen betekent weinig slaap, altijd klaar staan en je eigen behoeften opzijzetten. De hele dag wordt georganiseerd rond het ritme van het kind. Veel dingen die vroeger eenvoudig en vanzelfsprekend waren in het huishouden, blijven achter. Mannen en vrouwen reageren vaak anders op de baby. Meestal heeft de moeder de neiging in eerste instantie de intensieve zorg voor het kind op zich te nemen. Ze definieert zich dan vooral als ‘moeder’. Hoewel veel vrouwen tegenwoordig werken, is het – zeker in het begin – nog steeds gebruikelijk dat de moeder de meeste zorgtaken op zich neemt. Vaak met als gevolg dat haar moederschap emotioneel ‘nooit eindigt’ en het niet verwonderlijk is als ze zich al snel behoorlijk overvraagd voelt. Veel mannen worden door het vaderschap vooral gemotiveerd om het financiële welzijn van het gezin te waarborgen. Ze storten zich op werk en carrière. Tegelijkertijd willen steeds meer jonge vaders tegenwoordig een emotionele band met hun kind. Soms zijn ze teleurgesteld omdat het kind in eerste instantie zo sterk op de moeder reageert. De partner die minder tijd met het kind doorbrengt, kan zich buitengesloten voelen. Het voorheen zo natuurlijke contact tussen partners met de vrijheid om uit te gaan, te ontspannen, in alle rust met elkaar te praten en tijd te hebben voor seks, wordt dramatisch verminderd.
De liefdesrelatie onder druk
Wat gebeurt er met een stel dat gestrest raakt? De emotionele band tussen beiden wordt dunner. Was voorheen de stabiliteit van de liefdesband op een schaal van 1-10 minimaal een 8, nu schommelt deze tussen 5-7. Sandra en Paul zijn zo'n koppel. Eigenlijk houden ze van elkaar, eigenlijk zijn ze heel blij met de kleine Mees, maar op de een of andere manier stapelen de misverstanden en ontevredenheid zich op. Ze beginnen ruzie te maken en het wordt alleen maar erger. Sandra vindt dat Paul niet genoeg bijdraagt aan het huishouden. Als hij 's avonds thuiskomt, wil zij Mees het liefst meteen aan hem afgeven, ze is immers de hele dag met hem bezig geweest. Ze vindt het ongelooflijk dat Paul erop staat 's avonds naar de sportschool te gaan. Interesseert hem niet hoe het met haar is? Waar is zijn empathie gebleven? Paul werkt veel en is moe. Als hij in Sandra's beschuldigende ogen kijkt, voelt hij zich slecht. Soms vermijdt hij haar door niet meteen naar huis te gaan. Hij begrijpt zijn eigen wereld niet meer. Hij houdt toch van Sandra en Mees? Maar op de een of andere manier ervaart hij die twee als één. Als of hij daar eigenlijk geen plaats heeft. Heeft hij alleen de functie om voor brood op de plank te zorgen en het huishouden te doen? Sandra heeft ook geen zin meer in seks. Ze vertelt hem dat ze moe is en geen behoefte aan seks heeft. Dat begrijpt hij niet. Waarom is het zo anders dan vroeger?
Hulp! Wat nu?
De dynamiek van koppels is uiteraard een complexe materie. Hoe koppels hun liefde behouden en moeilijke situaties overwinnen – en dit geldt zeker ook voor transities zoals het begin van het ouderschap – zijn het onderwerp van veel onderzoek. In de context van dit artikel kan het onderwerp alleen praktisch, kort en bondig worden besproken. Ik verwijs onder meer naar artikelen van John en Julie Gottman (2007) en Susan Johnson (2009) (zie onder).
1. Los jullie conflicten op
Meningsverschillen, ontevredenheid en ruzies zijn volkomen normaal in relaties. Ze kunnen niet worden vermeden. Als de partners deze kunnen repareren op een manier die tot meer begrip leidt, dan is alles in orde. Helaas gebeurt vaak het tegenovergestelde: het komt tot meer ruzies met een steeds grotere emotionele lading, de redenen worden steeds minder belangrijk en de ander wordt steeds negatiever gezien. Of er komt steeds meer afstand. De partners trekken zich emotioneel terug, geven op om elkaar terug te vinden, zoeken hun heil in activiteiten zonder de ander, spreken niet meer met elkaar. Dan wordt het akelig stil in huis…
Niet altijd, maar heel vaak zijn het vooral mannen die zich als de band met hun partner zwak voelt ‘terugtrekken’. Paul beschrijft het als volgt: “Elke keer als Sandra boos op me is, raak ik een beetje gestresseerd. Ik kan er niet tegen, vooral als ze mij de schuld geeft en kritiek levert. Dan begin ik mezelf te rechtvaardigen: ‘Besef je niet wat ik hier voor je doe?’ en dan vertel ik haar dat ze emotioneel totaal overdreven reageert. Op een gegeven moment heb ik er genoeg van en dan loop ik weg. Daarna kijk ik tv of ga joggen. Innerlijk ben ik dan echter de hele tijd ermee bezig.” Van buitenaf lijkt het alsof Paul relatief kalm is. Dat is in ieder geval wat Sandra denkt. Ze vraagt zich af hoe hij zo koud kan zijn. Objectief gezien is hij echter allesbehalve koud. Uit onderzoek blijkt dat mannen in deze toestand een uitermate hoog stressniveau ervaren. Emotionele terugtrekking is eigenlijk een poging om jezelf te reguleren en te beschermen tegen de kritiek van de partner.
Sandra reageert, zoals veel vrouwen, met een ander reactiepatroon op de zwakke band tussen haar en haar man. Zij ‘klaagt aan’. Ze zegt: “Als Paul zo afstandelijk is en neerbuigend tegen me praat, werkt dat als een rode lap op mij. Dan word ik echt boos. Dan kan ik niet stoppen met op hem in te praten. Dan geef ik hem de schuld ('Het lijkt je helemaal niets uit te maken hoe ik me voel'), geef steken onder de gordel ('Ik had echt niet gedacht dat je zo gevoelloos zou zijn) en vertel hem dat HIJ het probleem is. ('Als je niet altijd je eigen ding deed, dan hoefde ik niet boos te worden').” Ook Sandra is gestrest. Ze is verbaasd over zichzelf, normaal gesproken is ze niet zo giftig! Eigenlijk voelt ze zich in nood en probeert met het ‘aanklagende’ gedrag door te dringen tot haar partner. Ze wil eigenlijk weer echt contact met Paul. Ze doet dat echter op een manier die doordrenkt is van woede en kritiek. De tragedie is dat ze hem zo steeds minder bereikt.
Beide partners zijn verwikkeld in een ‘koude dialoog’, een dialoog die de band tussen hen alleen maar dunner maakt. Geen van beiden wil dit, maar geen van beiden kent de uitweg uit de neerwaartse spiraal. Het zou nuttig zijn als ze begrepen dat ze allebei hebben bijgedragen aan dit conflict. Dat ze gevangen zitten in een dynamiek en daar alleen uit kunnen komen als ze allebei bereid zijn hun aandeel daarin onder ogen te zien. Het is ook belangrijk om te begrijpen dat deze dynamiek gepaard gaat met intense gevoelens. Veel mensen denken dat 'conflicten oplossen' iets rationeels is: je moet er rustig en op een volwassen manier over praten, onderhandelen over ieders verschillende behoeften, tot overeenstemming komen of een compromis sluiten. Helaas werkt dit niet als de emotionele lading in het gesprek hoog is. Dan gaat het eigenlijk niet om de inhoud van het gesprek, maar om de emoties die erachter schuilgaan.
De 'echte' oplossing is wanneer de partners erin slagen te praten over de gevoelens die bij hen door het gedrag van de partner of de situatie worden opgeroepen. Daarbij gaat het niet om gevoelens van woede; deze zijn meestal niet bijzonder verborgen. Het gaat om de zachtere gevoelens erachter. Laten we eens kijken wat Sandra hierover tegen Paul zegt: “Als je op mij zo afwijzend overkomt, dan voel ik me eigenlijk heel wanhopig. Ik voel me dan alleen en best eenzaam. Dan ben ik bang dat je me eigenlijk niet meer leuk vindt. Dit is verschrikkelijk voor mij. Ik heb je met Mees op dit moment zo hard nodig. Soms voel ik mij echt overvraagd. En dan denk ik dat ik misschien geen goede moeder ben en dan raak ik nog meer gestrest. Er gebeurt zoveel in mij. Houd me alsjeblieft vast als ik me zo voel. Dan voel ik weer dat we hier samen doorheen gaan en dan is alles goed.” De kans is groot dat Paul graag op haar verzoek ingaat. Sandra vertelt over zichzelf en haar emotionele toestand; ze laat hem haar zachte, kwetsbare kant zien. Dan is het veel gemakkelijker voor hem om zich open te stellen en ook met zachtheid te reageren.
Nu vertelt Paul over zijn diepere gevoelens: “Als je boos op mij bent, raak je een pijnpunt in mij. Ik denk meteen aan mijn moeder. Toen ze boos op me was, schreeuwde ze tegen me. Dat was vroeger voor mij ondraaglijk, ik voelde me volkomen verkeerd. Als jij boos op me bent, voel ik me eigenlijk meteen schuldig. Ik denk dan dat ik in jouw ogen faal, dat ik geen goede man voor je ben en dat ik voor Mees geen goede vader ben. Ik zie dan ook hoeveel nabijheid jullie met elkaar hebben. Dan voel ik me op de een of andere manier onbelangrijk. Ik heb niets te melden. Ik vind het niet gemakkelijk om je dit te vertellen. Op de een of andere manier is het gemakkelijker om je mond te houden en alles te vergeten. Het ergste zou zijn als je mij uit woede zou verlaten. Wat ik eigenlijk nodig heb, is dat jij me vertelt dat ik belangrijk ben voor jou en Mees." Sandra neemt zijn handen in de hare en zegt tegen hem, dat ze helemaal niet wist dat dit allemaal in hem omging en dat hij heel belangrijk voor haar is. En dat ze blij is dat hij de vader van Mees is.
Dit stel kan over hun eigen schaduw heen stappen, diepere, zachtere gevoelens waarnemen en uiten, en zelfs kwetsbare behoeften durven uiten. Als je dit een beetje vreemd lijkt, is dat begrijpelijk. Begin met het besef dat jullie reactie begrijpelijk is, dat jullie onbedoeld samen in een dynamiek terecht zijn gekomen en dat de kans groot is dat jullie daar allebei zo snel mogelijk uit willen komen. Oefen met het leren kennen van jouw eigen emotionele wereld en het delen ervan met jouw partner. Als je jouw partner zachte gevoelens toevertrouwt, is de kans groot dat jullie band heel snel stabiliseert. Houd er ook rekening mee dat jullie je allebei in een zeer kwetsbare levenssituatie bevinden die de sterkste band onder druk zet: jullie zijn bezig te leren hoe je tegelijkertijd ouders en romantische partners kunt zijn. Dit is een lang proces en vereist geduld.
Nog een tip: draag jullie conflicten niet in het bijzijn van de baby uit. Het kindje is te klein om dat aan te kunnen. Als het je echter lukt om je zachte gevoelens te delen, zal je baby ontspannen.
2. Onderhoud je vriendschap
De basis van een sterke, langdurige relatie is het gevoel van vriendschap: het gevoel geïnteresseerd te zijn in elkaar, de innerlijke wereld van de partner te willen leren kennen, te weten wie de partner eigenlijk is - en natuurlijk de bereidheid om over zichzelf te praten en zich in vertrouwen uit te spreken. Dat is niet voor de hand liggend. In langdurige relaties denken we vaak dat we de partner goed kennen. Maar we vergeten dat ieder mens zich in de loop van de tijd en afhankelijk van de levensomstandigheden verder ontwikkelt. Dit is vooral duidelijk in tijden van transitie, zoals het begin van het ouderschap. Omdat in deze tijden beide partners bijzonder ingrijpend veranderen. Om te voorkomen dat je elkaar kwijtraakt, is het vooral in deze periodes belangrijk om contact te houden. En dat doe je door oprecht geïnteresseerd te zijn in de wereld van je partner en vragen te stellen! Namelijk open vragen (dat wil zeggen vragen die niet met ‘ja’ of ‘nee’ kunnen worden beantwoord). Hier zijn een paar voorbeelden:
· Hoe is onze relatie volgens jou veranderd sinds de geboorte van het kind?
· Hoe vind je het om moeder/vader te zijn?
· Wat kunnen we doen om meer ontspanning in ons leven te krijgen?
· Hoe stel je je ons leven over twee jaar voor?
· Wat was voor jou de beste tijd in onze relatie?
· Is er iets waar je naar verlangt?
· Wat is de grootste uitdaging voor jou als moeder/vader?
· Wat zijn voor jou de grootste stressfactoren?
· Hoe kan ik een betere partner voor jou zijn?
Vragen stellen betekent uiteraard ook ‘luisteren’: ruimte geven, de ander laten uitpraten en een open oor hebben voor nieuwe en onverwachte dingen. Verwelkom je partner in zijn of haar anders-zijn. Oefen met acceptatie en pas hier en daar je beeld van jouw partner een beetje aan. Een stel dat bereid is elkaar te blijven leren kennen, zal zich nooit vervelen. Uit onderzoek blijkt overigens dat het seksleven van koppels die op deze manier hun vriendschap in stand houden levendiger en bevredigender is.
3. Geef elkaar positieve aandacht
Elke langdurige relatie heeft aandacht nodig. Namelijk aandacht die jullie emotionele band versterkt en in stand houdt: toon jouw genegenheid voor jouw partner, erken hoeveel hij of zij bijdraagt aan jullie dagelijks leven en het samen zijn, spreek bewondering en dankbaarheid uit. Dit betekent ook dat je jouw aandacht in het bijzonder richt op wat er goed gaat in je relatie en het positieve benadrukt. En, je reageert met belangstelling en genegenheid op het contactaanbod van jouw partner. Natuurlijk werkt dit niet altijd. Dat is echter ook niet cruciaal. Het zijn de kleine, alledaagse gebaren die effectief zijn: een kleine, vriendelijke aanraking, een ‘Bedankt dat je dat voor mij hebt gedaan’, een ‘Dat was lekker!’ of: ‘Kijk eens hoe schattig de kleine is!’ Het uitgangspunt is positieve aandacht voor elkaar. Het effect is verbluffend: positieve aandacht zorgt voor meer positieve aandacht. Het creëert een stevig vangnet dat moeilijkheden en stress kan opvangen. Zelfs in geval van conflicten verlies je dan niet de toegang tot positieve gevoelens voor jouw partner.
4. Bouwen aan ‘WIJ’
Vooral voor koppels die de eerste stappen zetten in de nieuwe levensfase, het ‘ouderschap’, is het belangrijk om zich ervan bewust te zijn dat ze nu een gezin zijn: een WIJ en niet ‘slechts’ twee individuen. Dit betekent: jullie zijn een team. Je werkt samen, houdt rekening met je partner en bent bereid je eigen behoeften opzij te zetten. Omdat je wilt dat ook jouw partner en jouw kind gelukkig en tevreden zijn. Sterker nog: je bouwt samen een gezin. Twee mensen met verschillende persoonlijkheden, verlangens en doelen, verschillende ervaringen in hun familie van herkomst, verschillende tradities, normen en waarden en soms zelfs verschillende culturen worden een nieuw gezin. Creëer dit nieuwe gezin bewust:
· Denk samen na over hoe je jullie kind gaat opvoeden
· Hoe je de rollen in je gezin gaat verdelen
· Hoe je het contact met ouders, familie en vrienden gaat organiseren
· Hoe je jullie thuis gaat inrichten
· Hoe je met geld omgaat
· Jullie vakantie wilt doorbrengen
· Jullie feesten vieren.
Langzaam ontstaat zo JOUW gezin, jouw bijzondere, unieke gezin waarin jij je op je gemak voelt en jouw kind zijn of haar thuis vindt.
5. Geef jullie seksualiteit aandacht
Seks is een hot topic voor veel jonge ouders! Seksuele behoeften veranderen behoorlijk radicaal met het ouderschap. Vooral voor vrouwen. Vergeet niet: tijdens de zwangerschap en na de geboorte van het kind is de vrouw hormonaal en emotioneel vooral gericht op de zorg voor het kind. Het ligt in de aard van de dingen dat dit de grootste prioriteit van de moeder is, omdat het kind kwetsbaar is en een tijdje in het middelpunt van de belangstelling moet staan. Dit is niet altijd verenigbaar met gepassioneerde seks en erotische gevoelens van genot. Sandra zegt: “Ik heb het erg druk gehad sinds Mees werd geboren. Eigenlijk dag en nacht. Als ik ga slapen, wil ik vooral slapen. Ik ben moe. Het wordt een probleem tussen Paul en mij. Hij wil seks en ik zeg 'nee'. Ik merk dat ik dat enerzijds lastig vind, ik wil hem namelijk niet echt afwijzen, maar aan de andere kant word ik steeds geïrriteerder: 'Hij denkt alleen aan zichzelf en aan zijn orgasme en hoe het voor mij is kan hem niets schelen.’ En soms denk ik: ‘Eigenlijk begrijp ik het allemaal niet. Ons seksleven was geweldig en volkomen bevredigend voor mij. Is er iets mis met mij of met onze relatie?” Ook Paul voelt zich gestrest: “Als Sandra ‘nee’ zegt, vind ik dat lastig. Dan kan ik niet denken: Ze is gewoon moe. Ik denk: Nu ze de kleine heeft, heeft ze mij niet meer nodig. Mijn taak lijkt vervuld. Ik voel me afgewezen, ongewenst, blijkbaar ben ik niet meer de aantrekkelijke man die ik ooit voor haar was. Ik ben zo teleurgesteld. Dan sluit ik me af en trek me terug.”
Voor de meerderheid van de paren bestaat er een groot verschil tussen de frequentie en tevredenheid van seksueel contact 'voor' en 'na' de baby. Mannen hebben over het algemeen veel vaker zin in seks dan jonge moeders. Zij ervaren meer orgasmes en voelen zich sexy, terwijl vrouwen dat dan doorgaans minder ervaren. Deze verschillen kunnen de relatie flink onder druk zetten. Als ze bovendien tot misverstanden en wederzijdse negatieve oordelen leiden, kan de relatie in een negatieve spiraal terechtkomen.
Stellen die erin slagen de uitdagende periode na de baby te overwinnen, hebben een goed advies voor jou:
· Accepteer dat de seksuele relatie nu anders is dan ‘vóór de baby’. Wees je ervan bewust dat deze verandering volkomen ‘normaal’ is en zeker geen teken is van seksuele problemen of een gebrek aan liefde en passie. Interpreteer de seksuele stilte als onderdeel van jullie ouderschap en blijf daarbij een team.
· Organiseer ruimte en tijd voor jullie intieme relatie. Voor de meeste paren bevordert een bevredigende seksuele relatie gevoelens van emotionele verbondenheid en liefde. Zelfs in minder seksuele tijden is het de moeite waard om aandacht te besteden aan het intieme contact tussen jullie beiden. Lust kost – vooral voor vrouwen – tijd en ruimte. Het idee dat plezier alleen 'goed' is als het spontaan ontstaat, is allesbehalve helpend. Organiseer dus tijden voor jullie beiden. Misschien kun je jouw baby op een gegeven moment wel een tijdje aan een oppas toevertrouwen!
· Praat over seks en intimiteit. Wissel ideeën uit over jouw verlangens, wat jou seksueel prikkelt en goed voor jou is en wat niet. En als er conflicten zijn over seks, praat er dan over en over de gevoelens die daarmee gepaard gaan.
· Houd elkaar vast, raak elkaar liefdevol aan! Aanraking is voor de meeste mensen een basisbehoefte. Het zorgt ervoor dat we ontspannen en ons geaccepteerd en geliefd voelen. Veel paren ervaren niet-seksuele aanraking als prettig ‘na de baby’. Dat zorgt ervoor dat de fysieke verbinding behouden blijft. Het is als een verfrissend briesje in tijden van seksuele stilte.
· Veel positieve ervaringen samen zullen jullie seksuele vriendschap in stand houden! Zoals hierboven al vermeld: kleine gebaren van liefdevolle aandacht vergroten het verlangen naar elkaar. Voor het geval je het nog niet wist: vrouwen functioneren seksueel gezien over het algemeen meer als een oven die langzaam moet worden voorverwarmd. Mannen lijken meer op een ‘soldeerbout’ die binnen de kortste keren heet wordt. Een tip voor mannen: Het beste voorspel begint in het dagelijks leven: wees vriendelijk tegen haar, geef haar complimenten (in plaats van haar eraan te herinneren dat ze weer moet afvallen), neem taken van haar over en prijs haar moederlijke vaardigheden! Een tip voor vrouwen: laat zien en vertel je man dat hij heel belangrijk voor je is, dat je trots op hem bent en dat je hem heel aantrekkelijk vindt, ook al heb je nu niet altijd zin in seks.
6. Maak ruimte voor warm vaderschap
Moeders hebben veel voordelen ten opzichte van vaders: ze hebben het kind in de baarmoeder gedragen, gebaard en kunnen borstvoeding geven. Als je jouw man bij aanvang van het ouderschap geen ruimte geeft, heeft hij weinig kans op een onbezorgde relatie met het kind. De zaken worden bijzonder ingewikkeld als de relatie tussen de ouders conflictueus is en onder druk staat. Dan zal de vrouw de neiging hebben de vader op afstand te houden. De vader voelt zich dan niet geaccepteerd en zal de neiging hebben zich terug te trekken en zich meer op dingen buitenshuis te richten. Dit zet een zorgelijke ontwikkeling op gang, want de ervaring leert dat de man die zich terugtrekt van zijn vrouw ook de neiging heeft zich terug te trekken van zijn kind!
Gelukkig willen vaders tegenwoordig betrokken zijn bij de zorg en opvoeding van hun kinderen. Vanaf het begin. Warm vaderschap van vaders (of vaderfiguren) die gevoelig zijn voor de gevoelens en behoeften van hun kind is goed voor de relatie met de partner en belangrijk voor het opbouwen van de band met het kind. Vaders hebben een baby veel te bieden: via hun stem zijn zij al tijdens de zwangerschap voor het kind een vertrouwde persoon. Ze zijn anders, leuk en vaak grappig. Hun spel is fysiek en op aanraking gericht; ze dagen het kind uit. Ze geven het kind vaak meer mogelijkheden om dingen uit te proberen, terwijl moeders doorgaans meer beschermend en voorzichtig zijn. Uit onderzoek blijkt dat kinderen die op 4-jarige leeftijd een emotioneel betrokken vader hadden, op 8-jarige leeftijd betere sociale vaardigheden hadden.
7. Geniet samen van je kind
De vreugde om een kind te begeleiden op zijn reis door het leven verbindt jullie beiden op een heel bijzondere manier. Jullie vormen niet alleen een alliantie als romantische partners, maar ook als ouderschapsteam. Een krachtige combinatie! Als je samen plezier ervaart met jouw kind, dan oefenen jullie daarmee ook jullie vaardigheden als ouders, jullie vermogen om je te verbazen, klaar te zijn voor nieuwe dingen en vooral het oefenen van de voortdurend veranderende relatie tussen jullie drieën. Wat een cadeau! Zelfs jullie baby kan een leraar voor jullie zijn. Het kent jullie allebei al negen maanden en reageert op jullie in de hoop op jullie sensitieve reactie op zijn behoeften. De baby is echt competent en is al een relatiekunstenaar. Hij of zij slaagt erin om jullie met een hoge stem te laten praten en jullie woorden te accentueren, omdat het dan jullie taal beter kan leren. Ook krijgt het kind het voor elkaar je naar het te laten glimlachen, grapjes te maken of empathisch en ‘verdrietig’ te laten reageren als het zich niet lekker voelt. Het leeft van binnenuit, zonder ideeën over ‘goed’ of ‘fout’ die het leven voor ons volwassenen soms zo moeilijk maken. Het laat je zien hoe het is om te vertrouwen en tegelijkertijd kwetsbaar en sterk te zijn. Het hecht zich vol vertrouwen aan je, het houdt van je met elke cel van zijn wezen. Wat een rijkdom om dit samen te beleven.
Jullie veilige relatie is een geschenk voor jullie kind
Een veilige relatie is het grootste geschenk dat jullie jullie kind kunt geven: Omdat ouders die een liefdevol team vormen, betere ouders zijn:
· Hun relatie is stabieler.
· Ze zijn coöperatiever, flexibeler en bereid tot compromissen en ze slagen erin verschillende opvoedingsstijlen gemakkelijker met elkaar te verzoenen.
· Ze bieden het kind een basis van emotionele veiligheid.
· Ze lossen conflicten gemakkelijker op en belasten het kind daardoor niet te veel met hun problemen.
· Ze bieden het kind een rolmodel voor liefdevolle relaties, voor het omgaan met nabijheid en onafhankelijkheid, en voor contact tussen de seksen.
· En op een dag helpen ze het kind zich los te maken, een eigen leven te leiden, een liefdevolle partner te vinden en op zijn beurt een gezin te stichten: de geboorte van jullie als grootouders!
En zo maak je deel uit van de cirkel van het leven.
Gottman, J.; Schwartz Gottman, J. (2007): And baby makes three. The Six-Step Plan for Preserving Marital Intimacy and Rekindling Romance After Baby arrives. New York: Three Rivers Press.
Johnson, S.M. (2011): Houd me vast. Zeven gesprekken over een hechter(re) en veilige relatie. Kosmos.
Nederlandse vertaling van het hoofdstuk: 'Wir sind ein Paar, wir werden Eltern' (Auteur en vertaling: Ingeborg Weser)
Uit: Gerald Hüther, Ingeborg Weser (2015): Das Geheimnis der ersten neun Monate. Reise ins Leben.
Beltz-Verlag, Weinheim/Duitsland.
Copyright: Ingeborg Weser